Quyền hưởng di sản thừa kế khi bị người chết truất quyền thừa kế

Quyền của người để lại di sản

Hiện nay, mỗi cá nhân đều có quyền lập di chúc để định đoạt tài sản của mình, để lại tài sản của mình cho người thừa kế theo pháp luật khi đáp ứng đủ các điều kiện đối với người để lại di sản. Bời vì di chúc thể hiện ý chí của cá nhân do vậy, khi lập di chúc người lập di chúc có các quyền quy định tại Điều 626 Bộ luật Dân sự năm 2015 như sau:

• Chỉ định người thừa kế; truất quyền hưởng di sản của người thừa kế
• Phân định phần di sản cho từng người thừa kế;
• Danh một phần tài sản trong khối di sản để di tặng, thờ cúng;
• Giao nghĩa vụ cho người thừa kế;
• Chỉ định người giữ di chúc, người quản lý di sản, người phân chia di sản.

Theo đó, truất quyền thừa kế là một trong các quyền của người lập di chúc, thể hiênj ý chí đơn phương của người đó và không cần phải đưa ra bất kỳ lý do nào về việc truất quyền thừa kế của người thừa kế. Người lập di chúc có thể truất quyền một người thông qua nội dung của di chúc.

Người bị truất quyền thừa kế có được hưởng thừa kế nữa không

Trong một số trường hợp quy định tại Điều 644 Bộ luật dân sự năm 2015, mặc dù đã bị người lập di chúc truất quyền thừa kế đối với di sản nhưng người thừa kế bị truất quyền vẫn được chia di sản mà không phụ thuộc vào nội dung di chúc khi thuộc trường hợp sau đây:

“Điều 644. Người thừa kế không phụ thuộc vào nội dung của di chúc

1. Những người sau đây vẫn được hưởng phần di sản bằng hai phần ba suất của một người thừa kế theo pháp luật nếu di sản được chia theo pháp luật, trong trường hợp họ không được người lập di chúc cho hưởng di sản hoặc chỉ cho hưởng phần di sản ít hơn hai phần ba suất đó:

a) Con chưa thành niên, cha, mẹ, vợ, chồng;

b) Con thành niên mà không có khả năng lao động.

2. Quy định tại khoản 1 Điều này không áp dụng đối với người từ chối nhận di sản theo quy định tại Điều 620 hoặc họ là những người không có quyền hưởng di sản theo quy định tại khoản 1 Điều 621 của Bộ luật này.”

Căn cứ theo quy định trên thì đối với những đối tượng là con chưa thành niên, cha, mẹ, vợ, chồng, con thành niên mà không có khả năng lao động thì sẽ được hưởng di sản khi không được người lập di chúc cho hưởng di sản hoặc chỉ cho hưởng phần di sản ít hơn hai phần ba suất của một người thừa kế theo pháp luật. Bên cạnh đó khoản 2 cũng quy định rõ nội dung trên không áp dụng đối với những người từ chối nhận di sản, những người không có quyền hưởng di sản. Ngoài 2 đối tượng này thì không còn ai bị hạn chế về việc được nhận di sản theo quy định tại Điều 644 BLDS;

Lưu ý, trong trường hợp người bị truất quyền thuộc trường hợp không được hưởng di sản theo Điều 621 Bộ luật dân sự thì người bị truất vẫn có quyền được hưởng di sản. Đây là một điều khoản giúp bảo vệ quyền và lợi ích của người thừa kế là những người yếu thế, cần được chăm sóc khi bằng ý chí đơn phương của người lập di chúc họ không còn quyền hưởng di sản nữa.

Các trường hợp không được hưởng di sản thừa kế theo Điều 621 Bộ luật dân sự năm 2015 bao gồm:

- Người bị kết án về hành vi cố ý xâm phạm tính mạng, sức khỏe hoặc về hành vi ngược đãi nghiêm trọng, hành hạ người để lại di sản, xâm phạm nghiêm trọng danh dự, nhân phẩm của người đó;

- Người vi phạm nghiêm trọng nghĩa vụ nuôi dưỡng người để lại di sản;

-  Người bị kết án về hành vi cố ý xâm phạm tính mạng người thừa kế khác nhằm hưởng một phần hoặc toàn bộ phần di sản mà người thừa kế đó có quyền hưởng;

- Người có hành vi lừa dối, cưỡng ép hoặc ngăn cản người để lại di sản trong việc lập di chúc; giả mạo di chúc, sửa chữa di chúc, hủy di chúc, che giấu di chúc nhằm hưởng một phần hoặc toàn bộ di sản trái với ý chí của người để lại di sản.

Lưu ý: Những người quy định tại khoản 1 Điều này vẫn được hưởng di sản, nếu người để lại di sản đã biết hành vi của những người đó, nhưng vẫn cho họ hưởng di sản theo di chúc.

Quý khách cần giải đáp thắc mắc về vấn đề có liên quan, hoặc cần ý kiến pháp lý cho vụ việc cụ thể, hiệu quả và chính xác nhất, Quý vị vui lòng liên hệ với chuyên gia, luật sư của Công ty Luật TNHH ANP theo Số điện thoại 0912 772 008 để được luật sư sư tư vấn soạn thảo di chúc nhanh chóng, chính xác nhất.

Ngoàidịch vụ tư vấn trên theo quy định của pháp luật, Luật ANP còn tư vấn các lĩnh vực khác như: Tư vấn thừa kế, Thủ tục ly hôn có yếu tố nước ngoài, tranh chấp hợp đồng lao động, Tư vấn thừa kế đất đai có tài sản gắn liền trên đất, tranh chấp va chạm giao thông,