Đại diện cho nhau giữa vợ và chồng

Đại diện là việc một người - người đại diện, nhân danh và vì lợi ích của người khác - người được đại diện, xác lập, thực hiện giao dịch dân sự trong phạm vi đại diện. Quan hệ đại diện được xác lập theo pháp luật hoặc theo uỷ quyền. 

Người được đại diện có quyền, nghĩa vụ phát sinh từ giao dịch dân sự do người đại diện xác lập. Người đại diện phải có NLHVDS đầy đủ. Theo quy định của pháp luật dân sự, cá nhân có thể xác lập, thực hiện giao dịch dân sự thông qua người đại diện. Trường hợp pháp luật quy định họ phải tự mình xác lập, thực hiện giao dịch thì cá nhân không được để người khác đại diện cho mình.

Theo quy định của LHN&GĐ, vợ và chồng có thể đại diện cho nhau trong một số các giao dịch mà pháp luật quy định phải có sự đồng ý của cả hai vợ chồng. Ví dụ: Giao dịch mua bán nhà đất thuộc sở hữu chung của hai vợ chồng.

Việc đại diện cho nhau giữa vợ và chồng thực hiện bằng hình thức đại diện theo ủy quyền, được xác lập trên cơ sở sự uỷ quyền giữa người đại diện là vợ (chồng) và người được đại diện là chồng (vợ). Việc ủy quyền này phải được lập thành văn bản, trong đó nêu rõ phạm vi đại diện, những giao dịch được xác lập, thực hiện... Người đại diện chỉ được thực hiện giao dịch dân sự trong phạm vi đại diện ghi trong văn bản.

Trong trường hợp một bên mất NLHVDS mà bên kia có đủ điều kiện làm người giám hộ hoặc khi một bên bị hạn chế NLHVDS mà bên kia được Toà án chỉ định người đại diện theo pháp luật cho người đó thì vợ, chồng đại diện theo pháp luật cho nhau.

Điều 24 LHN&GĐ về việc đại diện cho nhau giữa vợ, chồng quy định:

“1. Vợ chồng có thể uỷ quyền cho nhau xác lập, thực hiện và chấm dứt các giao dịch mà theo quy định của pháp luật phải có sự đồng ý của cả vợ chồng; việc uỷ quyền phải được lập thành văn bản.

2. Vợ, chồng đại diện cho nhau khi một bên mất NLHVDS mà bên kia có đủ điều kiện làm người giám hộ hoặc khi một bên bị hạn chế NLHVDS mà bên kia được Toà án chỉ định làm người đại diện theo pháp luật cho người đó”.

Việc đại diện cho nhau giữa vợ và chồng chấm dứt theo quy định của pháp luật dân sự về đại diện.

Trong trường hợp vợ chồng đại diện cho nhau theo ủy quyền, việc đại diện chấm dứt khi:

- Thời hạn uỷ quyền đã hết hoặc công việc được uỷ quyền đã hoàn thành;

- Người uỷ quyền huỷ bỏ việc uỷ quyền hoặc người được uỷ quyền từ chối việc uỷ quyền;

- Người uỷ quyền hoặc người được uỷ quyền chết, bị Toà án tuyên bố mất NLHVDS, bị hạn chế NLHVDS, mất tích hoặc là đã chết.

Trong trường hợp vợ chồng đại diện cho nhau theo pháp luật, việc đại diện chấm dứt khi:

- NLHVDS của người được đại diện đã được khôi phục.

- Người được đại diện chết.